70-lecie Teatru

70-lecie Teatru

Rok 2014 to wyjątkowy czas dla Teatru Dramatycznego im. Aleksandra Węgierki w Białymstoku. We wrześniu będziemy świętować 70-lecie powstania instytucji.

W historii Teatru pojawiają się różne daty uznawane za początek jego istnienia. Budowę gmachu Teatru Miejskiego – Domu Ludowego im. Marszałka Józefa Piłsudskiego zakończono w 1938 roku. Zaraz po świętach Bożego Narodzenia zagrano tu spektakl „Cydzik i spółka”. Było to pierwsze przedstawienie w tym teatrze. Jednak na scenie występował zespół grodzieńskiego Teatru Objazdowego, a oficjalne otwarcie ciągle było przekładane.

W 1940 roku do Białegostoku przyjechała – uciekając przed Niemcami – grupa znakomitych aktorów warszawskich pod wodzą Aleksandra Węgierki. Ich pobyt w naszym mieście był krótki, ale niezwykle istotny. To właśnie oni stworzyli pierwszy stały zespół w tym teatrze. Za ich sprawą odbyła się tu m.in. premiera „Intrygi i miłości” Leona Schillera, „Dożywocia” Aleksandra Fredry, „Pygmaliona” Georga B. Shawa. A hitem był wieczór mickiewiczowski z fragmentami „Pana Tadeusza”, „Konrada Wallenroda” i „Salonu warszawskiego”. Ten piękny epizod zakończył się w 1941 roku. Zespół wyjechał na gościnne występy do Mińska i Brześcia, a w tym samym czasie wybuchła wojna rosyjsko-niemiecka. W drodze powrotnej część artystów – w tym. m.in. Węgierko – została aresztowana przez Niemców, nigdy już do Białegostoku nie wrócili. Sam Teatr też ucierpiał: część budynku spłonęła w trakcie bombardowania miasta.

Ponieważ teatr to przede wszystkim ludzie, zespół, za datę jego właściwego początku uznaje się rok 1944. Wówczas to w Białymstoku znaleźli schronienie artyści, którym udało się przetrwać wojnę. I to oni stworzyli pierwszy zespół. Byli to m.in.: Joanna Błońska, Halina Kossobudzka, Halina Czengery, Lidia Zamkow, Marian Meller (pierwszy dyrektor), Jan Świderski, czy Czesław Wołłejko. Dołączyli do nich białostoccy aktorzy: Rena Ruszczyc, Władysław Szumowicz, Władysław Szypulski, Mikołaj Aleksandrowicz, Witold Różycki. Już 22 września 1944 roku odbyła się premiera spektaklu „Uciekła mi przepióreczka” Stefana Żeromskiego – pierwszego w powojennej (prawie) Polsce! Dlatego właśnie 1944 rok uważa się za właściwy początek historii Teatru Dramatycznego w Białymstoku.

W tym czasie powstało niemal 600 spektakli. Teatr gościł wybitnych twórców, zarówno reżyserów, jak i aktorów. Przez najbliższe miesiące zamierzamy przybliżyć Państwu ciekawe fakty z tych 70 lat istnienia instytucji. A zwieńczeniem obchodów będzie premiera spektaklu „Dziady”, która odbędzie się 27 września 2014 roku. Już dziś serdecznie zapraszamy na to wydarzenie!