Historię ludzkości można podzielić naprzemiennie na okresy wojny, pokoju i niepokoju. Pomimo narodowych poniżeń i śmierci milionów ludzi doświadczenie wojny ciągle się powtarza. Carl von Clausewitz twierdził, że wojna jest jedynie kontynuacją polityki tylko innymi środkami. Napoleon Bonaparte wiedział, że aby prowadzić wojnę potrzeba trzech rzeczy: pieniędzy, pieniędzy i pieniędzy. Czy ludzkość położy wreszcie kres wojnie, czy wojna położy kres ludzkości? Dlaczego zwycięzca to nie zawsze wojenny beneficjent?
Podczas marcowych (re)interpretacji przeczytamy performatywnie:
20 marca, środa
18:00
„Nokaut” Kathariny Schmitt, tł. Mateusz Borowski i Małgorzata Sugiera, reż. Piotr Ratajczak
19:15
„Dożyć do premiery” Mikołaja Rudkowskiego, tł. Bożena Majorczyk, reż. Jarosław Tumidajski
21 marca, czwartek
18:00
„Powrót na pustynię” Bernarda-Marie Koltesa, tł. Barbara Grzegorzewska, reż. Piotr Waligórski
Po ostatnim czytaniu zapraszamy na dyskusję, w której udział wezmą:
historyk, prof. Daniel Boćkowski z UwB,
dr filozofii, Mirosław Miniszewski,
a dyskusję poprowadzi teatrolog Grzegorz Stępniak z UJ.
Zapraszamy!
Cena:
– bilet na jedno czytanie – 5 zł
– karnet na trzy czytania – 10 zł
Z okazji obchodów Międzynarodowego Dnia Teatru, bilet lub karnet zakupiony na marcową edycję (re)interpretacji upoważnia do 10% zniżki na spektakl „Rozkłady jazdy” w dniach: 26 i 27 marca oraz 2 kwietnia.
Noty biograficzne:
Katharina Schmitt – autorka „Nokautu” – niemiecka dramatopisarska i reżyserka. Studiowała reżyserię na wydziale teatralnym praskiej Akademii Sztuk Muzycznych. Od kilku lat przygotowuje spektakle w Czechach i w teatrach obszaru języka niemieckiego. W lutym 2009 odbyła się prapremiera jej sztuki „Platz der Republik”, która powstała na zamówienie teatru w Oldenburgu. Na zamówienie teatru w Lipsku powstał dramat „Im Pelz”, oparty na motywach powieści „Wenus w futrze” Leopolda von Sacher-Masocha. Dramat „Sam” otrzymał natomiast w 2010 roku zaproszenie do udziału w Autorentheaterage organizowanych przez Deutsches Theater w Berlinie. Za sztukę „Nokaut” Schmitt otrzymała w 2006 roku nagrodę im. Lenza oraz stypendium Teatru w Jenie.
Tekst „Nokaut” w tłumaczeniu Mateusza Borowskiego i Małgorzaty Sugiery został opublikowany w antologii dramatu współczesnego „Czerwona dekada” wydanym przez wydawnictwo Panga Pank.
***
Mikołaj Rudkowski – autor „Dożyć do premiery” – urodził się w Mińsku 22. stycznia 1971 r. Wykształcenie: Białoruski Uniwersytet Państwowy (wydział filologiczny) i Białoruski Uniwersytet Kultury (reżyser teatralny). Od 1995 do 1999 pracował w Narodowym Akademickim Teatrze Dramatycznym im. M. Gorkiego jako aktor, grał również w kinie. Od 2000 pracuje w białorusko-niemieckim radiu Unistar jako spiker, pisarz, redaktor kreatywny i muzyczny. Od 2011 roku członek Europejskiej Gildii Dramatopisarzy EURODRAMA. Autor 11 dramatów: „Ślepa gwiazda” (1993), „Kobiety Bergmana” (1993), „Ana i ananas” (2004), „Inwazja” (2005), „Ostatnia miłość Narcissusa” (2006), “Wszystko, czego chciały (Inflacja uczucia)” (2008), “Dożyć do premiery” (2009), “Polowanie na truskawki” (2010), “Bóg łaskotania” (2010), “Najczystsze miasto” (2010), „Wielka wędrówka urodów” (2012).
***
Bernard-Marie Koltés – autor „Powrotu na pustynię” – ur. w 1948 roku w Metz, zmarł w 1989 roku w Paryżu. Jeden ze współczesnych europejskich tzw. nowych dramaturgów końca XX wieku. Wyróżniał się niekonwencjonalną postawą życiową i pisarską. Daleki od poprawności politycznej, autor utworów o tematyce psychologiczno-egzystencjalnej, w których poruszał problemy społeczne, mówił o ludzkich lękach, fobiach cywilizacyjnych. Bulwersował opinię publiczną mieszaniem realizmu życiowego z intelektualną abstrakcją, język potoczny z poetyckim. Jego bohaterowie żyją w „uczuciowej pustyni”, w stanach lęku, nieustającego poczucia zagrożenia. To ludzie daremnie poszukujący sensu życia w świecie rozdzieranym przez „wojny”: wielkie napięcia uczuciowe, rozliczne konflikt społeczne. Koltés został odkryty dla teatru przez reżysera Patrice’a Chérnau, który wystawił jego sztukę „Walka czarnucha z psami”. Kolejne dramaty przyniosły Koltésowi międzynarodowy sukces: „Salinger”, „Zachodnie wybrzeże”, „Powrót na pustynię”, „Samotność pól bawełnianych”, „Roberto Zucco”.
„Powrót na pustynię” w przekładzie Barbary Grzegorzewskiej, opublikowany został w miesięczniku poświęconym dramaturgii współczesnej „Dialog” nr 11/2003.
reżyserzy
Piotr Ratajczak – absolwent Wydziału Reżyserii Dramatu w PWST im. Solskiego w Krakowie, reżyser teatralny, dyrektor artystyczny Teatru im. Jerzego Szaniawskiego w Wałbrzychu, dyrektor i pomysłodawca Festiwalu Młodych Reżyserów M-Teatr w Koszalinie, członek komisji artystycznej Festiwalu Kontrapunkt w Szczecinie. Reżyserował min na scenach teatrów dramatycznych w Poznaniu, Krakowie, Szczecinie, Warszawie W latach 2006-2012 wyreżyserował kilkanaście spektakli min na scenach w Poznaniu (Teatr Polski) Szczecinie (Teatr Współczesny) Wałbrzychu (Teatr Dramatyczny im. Szaniawskiego) Koszalinie (Bałtycki Teatr Dramatyczny)Bielsku Białej (Teatr Polski) Bydgoszczy (Teatr Polski) a także w teatrach w Warszawie, Lublinie, Zielonej Górze, Olsztynie, Krakowie, Sosnowcu. Obracając się wokół kondycji dzisiejszego społeczeństwa realizuje autorskie spektakle inspirowane kinem (Wodzirej, Bohater Roku, Królowie dowcipu) , współczesne teksty we współpracy z cenionymi polskimi dramaturgami Arturem Pałyga,(„Tak wiele przeszlismy” o PRLu, „Turyści”,”Nic co ludzkie”) Sebastianem Majewskim (Winnetou) czy Piotrem Rowickim (Chłopiec Malowany, Niewierni, I będą święta). Realizuje też klasykę (Trzy siostry, Szewcy, Kartoteka).
***
Piotr Waligórski – urodził się w 1974 roku w Krakowie. Studiował historię na Uniwersytecie Jagiellońskim, filozofię na Papieskiej Akademii Teologicznej oraz reżyserię w krakowskiej PWST. Jest stypendystą DAMU (Praskiej Szkoły Teatralnej). Był asystentem Krystiana Lupy (Sztuka Y. Rezy, Teatr Stary w Krakowie, 19 97) i Remigiusza Brzyka (Rzeźnia Sławomira Mrożka, Teatr im. Juliusza Słowackiego w Krakowie, 1999). Podczas studiów filozoficznych założył niezależny teatr i grupę teatralną Arché. Na teatralny debiut wybrał Komedianta T. Bernharda, którego w 2002 roku przedstawił w Teatrze im. Wojciecha Bogusławskiego w Kaliszu, co było drugą inscenizacją tego dramatu o rodzinnej trupie teatralnej w Polsce. Jego kolejny spektakl, zrealizowany w gdańskim Teatrze Wybrzeże to Padnij! (2004). Przedstawienie oparte na tekście Pawła Demirskiego i Andrzeja Mańkowskiego brało udział w Ogólnopolskim Konkursie na Wystawienie Polskiej Sztuki Współczesnej ogłoszonym przez MEN, pokazywane było także w ramach Jeleniogórskich Spotkań Teatralnych oraz w Sankt Petersburgu podczas festiwalu Nowaja Drama. Mogli się z nim zapoznać także krakowscy widzowie podczas Krakowskich Reminiscencji Teatralnych w 2005 roku. W 2005 roku związał się z krakowskim teatrem Łaźnia Nowa, gdzie wyreżyserował Cukier w normie Sławomira Shuty spektakl nagrodzony na Ogólnopolskim Konkursie na wystawienie polskiej sztuki współczesnej w 2005 roku. W Łaźni Nowej powstały następne spektakle: Lis Filozof Sławomira Mrożka (2005), From Poland with Love P. Demirskiego (2006, kolejny znaczący sukces w dorobku Waligórskiego) oraz Edukator. Odsłona pierwsza Conrada (2008). W Zielonej Górze w 2008 roku w Teatrze im. Leona Kruczkowskiego zrealizował kolejną w swojej karierze adaptację tekstu Pawła Demirskiego – Nieprzytomnie. To przedstawienie oparte na faktach i powstałe na podstawie znalezionej przez Demirskiego w gazecie notki o kobiecie chorej na depresję, która postanowiła popełnić samobójstwo i znalazła ludzi, którzy mieli jej w tym pomóc. Dramaturg przeniósł tę historię w polskie realia. Spektakl w 2007 roku na 9.Przeglądzie Współczesnego Dramatu „Rewizje.pl” w Zielonej Górze odebrał Nagrodę Młodych – „za symbolizm znaczeniowy i postaciowy, dzięki któremu widzimy nasz własny świat”.
***
Jarosław Tumidajski – zrealizował między innymi „Grupę Laokoona” Różewicza, „Pana Tadeusza” wg Mickiewicza (Teatr Wybrzeże w Gdańsku), „Barbarę Radziwiłłównę z Jaworzna-Szczakowej” wg Witkowskiego, „Solaris” wg Lema (Teatr Śląski w Katowicach), „Trans-Atlantyk” wg Gombrowicza (Wrocławski Teatr Współczesny). Aktualnie pracuje nad „Zabójcą” Aleksandra Mołczanowa w Teatrze Ludowym w Krakowie.
moderator dyskusji
Grzegorz Stępniak – ukończył Wiedzę o Teatrze i Dramatologię na UJ oraz dramaturgię IT. Studiował na Uniwersytecie w Pittsburghu, w School of Theatre, Film and Television na UCLA w Los Angeles oraz na American and Ethnicity Studies Department na University of Southern California, pod kierunkiem Judith „Jacka” Halberstam. Trzykrotny stypendysta japońskiej Fundacji SYLFF i Ministra Edukacji. W Instytucie Amerykanistyki i Studiów Polonijnych UJ przygotowuje doktorat o queerowych ujęciach czasu i przestrzeni w odniesieniu do cyklu ludzkiego życia w amerykańskim performansie i kinie niezależnym. Publikował m. in. w: „Notatniku Teatralnym”, „Didaskaliach”, „Opcjach”, „Fragile”. Jego zainteresowania naukowe obejmują: queer i gender studies, performance studies oraz film, dramat i performans amerykański mniejszości seksualnych i etnicznych.
paneliści
Daniel Boćkowski – w 1992 ukończył studia w Instytucie Historii w Filii Uniwersytetu Warszawskiego w Białymstoku. W 1999 w Instytucie Historii Polskiej Akademii Nauk uzyskał stopień doktora nauk humanistycznych w zakresie historii na podstawie pracy pt. Opieka placówek polskich nad obywatelami Rzeczpospolitej Polskiej w ZSRR 1941–1943. W 2006 zdobył stopień doktora habilitowanego na podstawie rozprawy Na zawsze razem. Białostocczyzna i Łomżyńskie w polityce radzieckiej w czasie II wojny światowej (IX 1939 – VIII 1944). Jest pracownikiem naukowym w Zakładzie Dziejów Europy XIX i XX w. Instytutu Historii PAN (Pracownia Dziejów Rosji i ZSRR) oraz Instytucie Historii i Nauk Politycznych Uniwersytetu w Białymstoku, gdzie pełni funkcję kierownika Zakładu Bezpieczeństwa Międzynarodowego. Od 2007 jest profesorem nadzwyczajnym UwB. W pracy naukowej zajmuje się najnowszą historią Polski, losami ludności polskiej w ZSRR, bezpieczeństwem międzynarodowym (terroryzm, fundamentalizm religijny), współczesnym światem islamskim.
***
Mirosław Miniszewski, ur. 1973, doktor filozofii, adiunkt w Wyższej Szkole Administracji Publicznej w Białymstoku, publicysta. Autor między innymi książki pt. „Architektura zła – Wyjątkowość Holokaustu jako problem filozoficzny”. Zainteresowania badawcze: antropologia i filozofia polityczna, szczególnie w zakresie problemów wojny i pokoju, bezpieczeństwa, konfliktów i zabijania.
Partnerem projektu jest Wydawnictwo Format-a (dawna Panga Pank).
