Teatr i Białystok w roku 1939


Styczeń: występ gościnny Opery Ludowej. Wystawiono „Halkę” z Mirą Zimińską i Eugeniuszem Bodo. 

Luty: obrady Komisji Teatralnej, która debatowała nad repertuarem. Podsumowanie: od 27 grudnia 1938 roku do 20 marca 1939 roku odbyło się łącznie 67 przedstawień, w tym 47 dla dorosłych, 15 dla młodzieży, 10 dla dzieci. 

Marzec/kwiecień: Gościnne występy: „Cyrulik warszawski”, kabaret „Koś z nas zwariował”, Operetka Warszawska z „Baronem cygańskim”, Chór Juranda z Norą Ney (z urodzenia białostoczanka). 

11 czerwca: wobec agresywnej polityki Niemiec na stadionie sportowym Objazdowy Teatr Wojewódzki wystawił „Hołd Pruski” wg tekstu Gwidona Trywdara Rakowskiego. Dochód ze spektaklu przeznaczono na Fundusz Obrony Narodowej.

Lipiec/sierpień – wakacje w Teatrze Miejskim: występy Teatru Garnizonowego z Łomży w rewii politycznej „Orzeł czy reszka”;

Przygotowania do sezonu teatralnego 1939/1940. Projekt lepszych warunków pracy, większej liczby rekwizytów i dekoracji, specjalna cena przedstawień dla młodzieży i robotników. Na inaugurację sezonu zatwierdzono sztukę Nowaczyńskiego „Gałązka rozmarynu”.

Gościnne występy artystów wileńskich z Eleonorą Ścibakówną.

1 września: wybuch wojny




Polska w roku 1939


W sztabie głównym zaczęto pracę nad planem wojny z Niemcami (Plan Zachód). 

Wielka Brytania złożyła oświadczenie o gwarancjach dla niepodległości Polski. 

Minister Józef Beck wygłosił w Sejmie przemówienie, w którym odrzucił żądania Niemiec włączenia Gdańska do III Rzeszy i wyznaczenia eksterytorialnych linii komunikacyjnych. 

Przysięga pierwszych żołnierzy „żywych torped”. 

Transatlantyk MS Chrobry wypłynął z Gdyni w dziewiczy rejs do Ameryki Południowej. Wśród pasażerów był Witold Gombrowicz, który na zawsze opuszczał Polskę. 

Dekretem Prezydenta RP Ignacego Mościckiego zarządzono powszechną mobilizację.

Prowokacja gliwicka: Niemcy sfingowali napad na radiostację gliwicką dając sobie pretekst do wojny.

Hitlerowskie Niemcy napadły na Polskę; rozpoczęła się kampania wrześniowa.




Teatr i Białystok w roku 1939


Adolf Hitler został Człowiekiem Roku 1938 amerykańskiego tygodnika „Time”.

W wyniku trzęsienia ziemi w Chile zginęło 28 tysięcy ludzi.

Zakończyła się wojna domowa w Hiszpanii.

Adolf Hitler stwierdził w przemówieniu w Reichstagu, że w przypadku wybuchu nowej wojny światowej dojdzie do „unicestwienia rasy żydowskiej w Europie”. 

Japońsko-radzieckie walki graniczne.

ZSRR i III Rzesza podpisały pakt o nieagresji, tzw. Pakt Ribbentrop-Mołotow. 

Do Gdańska pod pretekstem kurtuazyjnej wizyty wszedł niemiecki szkolny okręt liniowy Schleswig-Holstein. 

Wybuch II Wojny Światowej.




Materiały dotyczące rozwoju i losów teatru w Białymstoku pochodzą z książek: „Białystok nie tylko kulturalny. Część I”, „Białystok nie tylko kulturalny. Część II”

autorstwa Małgorzaty Dolistowskiej, Jolanty Szczygieł-Rogowskiej, Joanny Tomalskiej.