(re)interpretacje. slap czytań – SĄSIEDZI: BIAŁORUŚ

Cykl (re)interpretacje. slap czytań proponuje POZNAĆ? – ZROZUMIEĆ? – POLUBIĆ? naszych zagranicznych sąsiadów. My zajrzymy do nich od strony kulis teatralnych: o czym piszą ICH dramatopisarze? Na co ICH widzowie chodzą do teatru? Jakie problemy ICH uwierają? Które tematy śmieszą? O czym marzą? Kwietniowe (re)interpretacje zapraszają na nową serię czytań tekstów sąsiadów. Zaczynamy od Białorusi.
Spokojnie, jesteśmy sąsiadami…

 

Kalendarz czytań:

24 kwietnia, środa:

godz. 18:00

„It”* JARO (Irina Jaroszewicz), tł. Jakub Adamowicz, w reż. Tomasza Domagały

godz. 19:15

„Jutra może nie być”* Dmitrij Bogosławskij, tł. Jakub Adamowicz, reż. Tetiana Logoyda

25 kwietnia, czwartek:

godz. 18:00

„Zamknięte drzwi” Paweł Priażko, tł. Agnieszka Lubomira Piotrowska, reż. Aleksandr Harcujew

*Teatr korzystał z w/w tekstów umieszczonych na stronie www.teatrdlawas.pl pod red. dr Andrieja Moskwina. (Teksty zostały przetłumaczone w ramach projektu „Najlepsze dramaty białoruskie w tłumaczeniu na język polski”. Autor projektu: dr Andriej Moskwin).

Tuż po ostatnim czytaniu, w czwartek 25 kwietnia, ok. 19:00, zapraszamy na dyskusję skupioną wokół dramaturgii białoruskiej i Białorusi. W dyskusji udział wezmą: dr Grażyna Charytoniuk-Michiej  z Katedry Kultury Białoruskiej, Maciej Chołodowski, dziennikarz Tygodnika Białorusinów w Polsce „Niwa” oraz Tomasz Sulima, ze Stowarzyszenia Dziennikarzy Białoruskich, działacz mniejszości białoruskiej. Dyskusję poprowadzi teatrolog z Uniwersytetu Jagiellońskiego, Grzegorz Stępniak.

Cena:
– bilet na jedno czytanie – 5 zł
– karnet na trzy czytania – 10 zł

Noty biograficzne:

autorzy

Irina Jaroszewicz (JARO) – autorka „It” – urodzona w 1984, w Mińsku – filolog, dramatopisarka. Absolwentka Lingwistycznej Akademii w Mińsku (2008). W chwili obecnej studiuje w New York City College of Technology (specjalizacja: Entertainment Technology). Dramat „It” został napisany w 2009 roku. Na język angielski został przetłumaczony przez Willa Meashama. Jaroszewicz brała udział w powstaniu spektaklu „Kwiatek dla Piny Bausch”, jako autorka tekstu i aktorka. „It” został zrealizowany przez aktorów „Teatru Wolnego” („Swobodnyj Tieatr”) jako słuchowisko radiowe.

Nota o autorce: dr Andriej Moskwin

***

Dmitrij Bogosławskij – autor „Jutra może nie być” –  (ur. 1985, Mińsk) – aktor, reżyser, dramaturg. Do osiemnastego roku życia mieszkał w mieście Elista (Kałmykia). Absolwent Teatralnej Akademii w Mińsku (specjalizacja: reżyser, 2005). Pracuje jako aktor w Białoruskim Państwowym Teatrze Młodzieżowym (Mińsk). Jako dramaturg zadebiutował tekstem „Pion” (Pieszka, 2007). Inne teksty: „Ręce” (Ruki), „Swatanie” (Swatowstwo, 2009 – wspólnie z Wiktorem Krasowskim), „Obce kraje” (Czużyje bieriega, 2009), „Bracio” (2010), „Jutra może nie być” (A jesli zawtra niet?, 2011) i „Ludzka miłość” (Lubow ludiej, 2011). Sztuka „Ludzka miłość” ukazała się na łamach czasopisma „Sowriemiennaja Dramaturgija” („Współczesna Dramaturgia”, Moskwa, 2011/4). Trafiła do listy nominatów dramaturgicznego konkursu „Eurazja-2011” (Jekaterynburg) oraz „Diejstwujuszczije Lica-2011” (Moskwa). Czytanie tekstu z powodzeniem odbyło się na festiwalu „Lubimowka” (Moskwa, IX 2011). Prapremiera „Ludzkiej miłości” odbędzie się na scenie Teatru Dramaturgicznego im. Władimira Majakowskiego (Moskwa, reż. Nikita Kobielew). Prezentacja dramatu „Jutra może nie być” odbyła się w ramach Festiwalu Białoruskiej Dramaturgii im. W. Dunina-Marcinkiewicza w Bobrujsku (XII 2011).

Nota o autorze: dr Andriej Moskwin

***

Paweł Priażko – autor „Zamkniętych drzwi” – (ur. 1975, Mińsk) – dramatopisarz. Ukończył szkołę zawodową. Studiował w Międzynarodowym Instytucie Stosunków Społecznych na Wydziale Prawa oraz na Białoruskim Państwowym Uniwersytecie Kultury i Sztuki (specjalizacja „Dramaturgia”). Jednak żadnego nie ukończył. Pracował jako ślusarz, ochroniarz, kontroler urządzeń oczyszczających. Dramaty pisze od 2004 roku. Autor dramatów m. in. „Serpentyna” (2003) – wyróżnienie II Międzynarodowego Konkursu „Eurazja”, w nominacji „sztuka na wolny temat”, 2004, „Podaruj mnie bilet…” („Podari mnie bilet”, został wystawiony w laboratorium dramaturgii na międzynarodowym festiwalu teatralnym „Panorama” – Mińsk, 2004), „Dynozaur” (czytanie w ramach prezentacji białoruskiej dramaturgii w Centralnym Domu Aktora, Moskwa 2005), „Ojczyzna nr 2″ (wystawiona przez „Swobodnyj Tieatr” w ramach projektu „My. Samoidentyfikacja”), „Bełływood” (nominacja do nagrody IV Międzynarodowego Konkursu „Eurazja”), „Majtki” (Trusy, festiwal „Lubimowka-2006 w Moskwie; nagroda na II Międzynarodowym konkursie współczesnej dramaturgii „Swobodnyj Tieatr”). „Życie jest piękne” (Żizń udałaś), wystawione w „Teatrze.doc”, otrzymało „Złotą Maskę-2010” (nagroda specjalna). „Majtki” zrealizowała Jelena Niewieżyna („Teatr.doc”, Moskwa) i Iwan Wyrypajew (Teatr „Na Litiejnom”, Sankt Petersburg). W Polsce czytanie sztuki „Serpentyna” odbyło się w ramach cyklu „Dramat nieobecny” podczas międzynarodowego festiwalu teatralnego „Konfrontacje Teatralne” (6 X 2006, Lublin). Sztuka opublikowana w tomie Nowa Dramaturgia Białoruska (pod red. Andrieja Moskwina) w tłumaczeniu Karoliny Niewiadomskiej (Warszawa, wydawnictwo „Sowa”, 2011). Sztuka „Zamknięte drzwi” została opublikowana na łamach miesięcznika „Iskusstwo Kino” (2010/5, Moskwa). Prapremiera odbyła się na deskach „On.Teatr” w Petersburgu (26 XI 2010, reż. Dmitrij Wołkostriełow).

Nota o autorze: dr Andriej Moskwin

reżyserzy

Tomasz Domagała –  studiował teatrologię na UJ i aktorstwo w PWSFTViT w Łodzi. Odbył też pełen warsztat amerykańskiej “metody”, którą wykładała Elizabeth Kemp, Dziekan Wydziału Aktorskiego, Lee Strasberg Actors Studio w Nowym Jorku. Jako reżyser zadebiutował w madryckim Teatro Pradillo, autorską wersją “Białego małżeństwa” Tadeusza Różewicza. Pracował z wybitnymi reżyserami m. in. Krystianem Lupą (Stary Teatr w Krakowie), Andriejem Moguchym (Teatr Dramatyczny w Warszawie) i ostatnio, Danem Jemmettem w madryckim Teatro de la Abadia. Obecnie pracuje w Operze Śląskiej w Bytomiu, przy realizacji “My Fair Lady” w reżyserii Roberta Talarczyka. Jest autorem nowego tłumaczenia libretta i piosenek oraz asystentem reżysera (premiera planowana w maju 2013). Jest też jednocześnie w końcowej fazie współpracy z Magdaleną Piekorz przy filmie dokumentalnym “Kraków Adama Zagajewskiego” (jako asystent reżysera i reasercher). Samodzielnie pracuje obecnie nad adaptacją teatralną powieści Josepha Conrada “W oczach zachodu”. Publikował też teksty teatralne m. in. w Tygodniku Powszechnym, Gazecie Wyborczej, Dzienniku-Gazecie Prawnej.

***

Tetiana Logoyda – urodzona w 1989 roku w Dniepropietrowsku. W 2010 ukończyła Teatralno-Artystyczne Kolegium w Dniepropietrowsku, wydział aktorsko-reżyserski, a w 2013 Narodowy Uniwersytet Teatru Kina i Telewizji im. I Karpenki-Karego w Kijowie, specjalność: reżyser kukiełkowy. Wystawiła  „Starego człowieka z olbrzymimi skrzydłami” na podstawie opowiadania Gabriela Garcii Marquesa i „Pianistę” inspirowanego baśniami Hansa Christiana Andersena. W 2012 roku wzięła udział w przygotowaniu spektaklu „Czarne ptaki Białegostoku” w Białostockim Teatrze Lalek.

***

Aleksandr Harcujew – urodzony 15 czerwca 1959 r. w obwodzie mohylewskim. W 1980 r. ukończył wydział aktorski Białoruskiego Państwowego Instytutu Teatralno-Artystycznego, a w 2000 r. wydział reżyserii Państwowego Instytutu Sztuki Teatralnej (GITS). W Białoruskiej Państwowej Akademii Sztuk pracuje od 1998 r. Jest docentem. Prowadzi zajęcia ze sztuki aktorskiej i reżyserii dramatu. Autor naukowo-metodycznych podręczników z reżyserii dramatu. Od 1980 r. do 2001 aktor, a od 2001 r do 2012 reżyser Narodowego Akademickiego Teatru Dramatycznego im. Janki Kupały. W 2012 r. został dyrektorem artystycznym Republikańskiego Teatru Białoruskiej Dramaturgii. Laureat nagród na wielu międzynarodowych festiwalach teatralnych. Na Białorusi wyreżyserował blisko czterdzieści spektakli, w tym także pierwszy dramat Witolda Gombrowicza w tym kraju – „Iwonę księżniczkę Burgunada (2005 г.). Wśród reżyserowanych przez niego spektakli są zrealizowane według dzieł białoruskich klasyków: Janki Kupały, czy Wincentego Dunina-Marcinkiewicza, jak i współczesnych białoruskich dramaturgów: Siarhieja Kowaloua czy Andrieja Kurejczyka. Ostatnio jego inscenizacja powieści „Nie mój” Alesia Adamowicza, zwyciężyła aż w pięciu kategoriach, w tym za reżyserię i najlepszy spektakl białoruskiego współczesnego autora, podczas pierwszego rozdania teatralnych nagród państwowych.

 

moderator dyskusji

Grzegorz Stępniak – ukończył Wiedzę o Teatrze i Dramatologię na UJ oraz dramaturgię IT. Studiował na Uniwersytecie w Pittsburghu, w School of Theater, Film and Television na UCLA w Los Angeles oraz na American and Ethnicity Studies Department na University of Southern California, pod kierunkiem Judith „Jacka” Halberstam. Trzykrotny stypendysta japońskiej Fundacji SYLFF i Ministra Edukacji. W Instytucie Amerykanistyki i Studiów Polonijnych UJ przygotowuje doktorat o queerowych ujęciach czasu i przestrzeni w odniesieniu do cyklu ludzkiego życia w amerykańskim performansie i kinie niezależnym. Publikował m. in. w: „Notatniku Teatralnym”, „Didaskaliach”, „Opcjach”, „Fragile”. Jego zainteresowania naukowe obejmują: queer i gender studies, performance studies oraz film, dramat i performans amerykański mniejszości seksualnych i etnicznych.

paneliści

Maciej Chołodowski – urodzony w Białymstoku. Studiował na Wydziale Wiedzy o Teatrze warszawskiej Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej. Absolwent wydziału reżyserii teatrów lalek Instytutu Teatru Muzyki i Kinematografii w Petersburgu (Leningradzie) – 1991 r. W latach 1991-1993 współpracownik Teatru „Miniatura” w Gdańsku, Teatru Telewizji, Warszawskiego Ośrodka Telewizyjnego, Teleexpressu. W latach 1993-2000 dziennikarz i redaktor „Gazety Wyborczej – Gazety w Białymstoku”. Laureat nagrody Stowarzyszenia Dziennikarzy Białoruskich w Polsce. Od 2001 r dziennikarz Tygodnika Białorusinów w Polsce „Niwa”.

***

Tomasz Sulima – ur. w 1984 w Bielsku Podlaskim – antropolog kultury, socjolog i dziennikarz. Absolwent Etnologii i Antropologii Kulturowej oraz Stosowanych Nauk Społecznych w ramach MISH UW (2008), doktorant socjologii UwB (2012). Prezes Stowarzyszenia Dziennikarzy Białoruskich, dziennikarz białoruskiego pisma społeczno-kulturalnego „Czasopis”. W latach 2010-2011 koordynator prawosławnego serwisu internetowego „Cerkiew.pl”, felietonista portalu Areopag XXI. Związany z organizacjami mniejszości białoruskiej w Polsce – Muzeum Małej Ojczyzny w Studziwodach, Białoruskim Zrzeszeniem Studentów, Związkiem Białoruskim w RP. Jego zainteresowania koncentrują się wokół zagadnień kultury tradycyjnej, podlaskiej transgraniczności, tożsamości współczesnych Białorusinów oraz sztuki pogranicza sacrum i profanum.

***

Grażyna Charytoniuk-Michiej – doktor, adiunkt w Katedrze Kultury Białoruskiej na Wydziale Filologicznym Uniwersytetu w Białymstoku. Przedmiotem jej zainteresowań naukowych są zagadnienia związane z antropologią kultury oraz  kulturą Białorusi i białoruską w ujęciu interdyscyplinarnym. Jej badania koncentrują się na problematyce związanej z obrzędami ku czci zmarłych na ziemiach białoruskich i pograniczach. Ważne miejsce w jej działalności naukowej zajmuje zagadnienie ludowości w twórczości Adama Mickiewicza, a przede wszystkim w jego cyklu dramatycznym. Jej zainteresowania dotyczą też różnych aspektów literatury pogranicza polsko-białoruskiego. Autorka bibliografii Literatura białoruska w Polsce. Bibliografia przekładów za lata 1945-1994 (Białystok 1996) i Polskie białorutenika literackie. Bibliografia przedmiotowa 1945-1998 (Białystok 1998) oraz książki Obrzęd dziadów w dokumentach i w cyklu Mickiewicza (Warszawa 2011).

Partnerem projektu jest Wydawnictwo Format-a (dawna Panga Pank).